Yurt Dışı Şube Kazançlarında Kurumlar Vergisi İstisnası Nasıl Uygulanır?
Yurt Dışı Şube Kazançları Nedir?
Türkiye’de tam mükellef olan bir kurumun, yurt dışında açtığı bir şube üzerinden elde ettiği ticari kazançlar yurt dışı şube kazancı olarak değerlendirilir. Bu kazanç, ilgili ülkenin vergi mevzuatına göre vergilendirilebilir; ancak Türkiye'deki vergisel durumu için ayrıca değerlendirme yapılmalıdır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’ndaki İlgili İstisna
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin 1/f bendi, yurt dışı şubelerden elde edilen bazı kazançlara istisna uygulanabileceğini düzenler.
"Tam mükellefiyete tabi kurumların, yurt dışında bulunan iş yerlerinden veya daimi temsilcilerinden elde ettikleri ve bulunduğu ülkede en az %15 oranında kurumlar vergisine benzer bir vergiye tabi tutulan kazançları Türkiye'de kurumlar vergisinden istisnadır."
İstisnadan Yararlanma Şartları Nelerdir?
Tam mükellefiyet: İlgili kurumun Türkiye’de tam mükellef olması gerekir.
Yurt dışı şube kazancı: Gelirin yurt dışında açılmış bir şube ya da daimi temsilciden elde edilmiş olması gerekir.
Asgari vergi oranı: Bu kazancın elde edildiği ülkede en az %15 oranında kurumlar vergisi benzeri bir vergiye tabi tutulmuş olması gerekir.
Kazancın yasal defterlerde yer alması: Elde edilen kazanç, Türkiye’de yasal defterlere kayıt edilmiş olmalıdır.
İstisna kazancın beyan edilmesi: Kurumlar vergisi beyannamesinde istisna olarak açıkça gösterilmelidir.
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Eğer ilgili ülkede vergi oranı %15’in altındaysa, bu kazanç istisnadan yararlanamaz.
Şube zararları, Türkiye'de kurumlar vergisinden indirilemez.
Vergi cennetleri listesinde yer alan ülkelerden elde edilen kazançlar, genellikle istisna kapsamına girmez.
İlgili ülke vergi dairesinden alınacak vergi ödendiğine dair belgeler (apostilli) ispat aracı olarak gereklidir.
Örnek:
Almanya’da şubesi bulunan Türkiye merkezli bir şirket, bu şubeden 2024 yılı içinde 1.000.000 TL kazanç elde etti. Almanya’da bu kazanç üzerinden %19 kurumlar vergisi ödendi.
Bu durumda söz konusu gelir, Türkiye’de kurumlar vergisine tabi olmadan istisna olarak beyan edilebilir.
Sonuç:
Yurt dışı şube kazancı istisnası, doğru şekilde uygulandığında şirketler için önemli bir vergi avantajı sağlar. Ancak istisnadan faydalanmak için tüm şartların sağlanması, belgelendirme ve dikkatli bir beyan süreci gereklidir. Vergi hataları yaşamamak adına, bu süreçte mali müşavir danışmanlığı almak oldukça önemlidir.
