2025 Kurumlar Vergisi Beyanında Enflasyon Düzeltmesinde En Sık Yapılan Hatalar
Enflasyon Düzeltmesi Nedir?
Enflasyon düzeltmesi, yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların gerçek ekonomik değerleri yansıtması amacıyla parasal olmayan varlık ve yükümlülüklerin yeniden değerlenmesidir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33. maddesi uyarınca, 31.12.2023 tarihli bilançolar itibarıyla zorunlu hale gelmiştir.
Bu düzeltme sonucunda ortaya çıkan değer farkları, enflasyon düzeltme hesaplarında izlenir ve kurumlar vergisi matrahına doğrudan etki eder.
2025 Beyan Sürecinde En Sık Yapılan 7 Hata
1. Enflasyon Farklarının Yanlış Muhasebeleştirilmesi
Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan değer artışı ve azalışlarının, doğrudan gelir veya gider hesaplarına kaydedilmesi, en yaygın hatalardan biridir.
Doğrusu: Bu farklar, sadece özkaynak kalemlerinde izlenmelidir. Kar/Zarar hesabına aktarılmamalıdır.
2. Düzeltmeye Tabi Olmayan Kalemlerin Düzeltmeye Dahil Edilmesi
Parasal kalemler (örneğin kasa, alacaklar, borçlar) enflasyona karşı değerini koruduğu için düzeltmeye tabi tutulmaz. Ancak birçok mükellef, bu kalemleri de yanlışlıkla enflasyon düzeltmesine sokmaktadır.
Doğrusu: Sadece parasal olmayan kıymetler (binalar, arsalar, stoklar vb.) düzeltilmelidir.
3. Amortismana Tabi Kıymetlerde Düzeltme Sonrası Eski Değerin Kullanılması
Enflasyon düzeltmesi sonrasında, kıymetlerin yeniden değerlenmiş tutarları esas alınmalı ve amortismanlar buna göre yeniden hesaplanmalıdır.
Hata: 2024 yılı amortismanlarında düzeltmeden önceki değerlerin dikkate alınması.
4. Geçmiş Yıl Zararlarının Yanlış Mahsubu
Enflasyon düzeltmesi sonrası bazı mükellefler, geçmiş yıl zararlarını matrahtan düşerken düzeltme farklarını hesaba katmadan işlem yapmaktadır.
Doğrusu: Düzeltme sonrası bilançodaki net değer dikkate alınarak mahsup işlemi yapılmalıdır.
5. Stokların Düzeltmeye Tabi Tutulmaması veya Eksik Düzeltme
Stoklar, parasal olmayan kalemlerdir ve enflasyon düzeltmesine tabidir. Ancak maliyet değeri yerine satış fiyatı ya da yanlış endekslerle düzeltme yapılması hatalı sonuçlara yol açar.
Doğrusu: Dönem sonu stokları, maliyet bedeli üzerinden düzeltilmelidir.
6. Enflasyon Düzeltmesi Sonrası Geçici Vergi Beyanlarında Tutarsızlık
Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi uygulanmamasına rağmen, bazı mükellefler dördüncü geçici vergi döneminde düzeltme farklarını dikkate alarak matrah oluşturmuştur.
Doğrusu: Enflasyon düzeltmesi sadece yıl sonu mali tabloları için uygulanır. Geçici vergi beyanlarında dikkate alınmaz.
7. Vergisel Etkilerin Göz Ardı Edilmesi
Düzeltme sonrası ortaya çıkan enflasyon kazançlarının yanlışlıkla vergiye tabi gelir gibi gösterilmesi ya da zararların tamamının matrahtan düşülmesi, önemli bir matrah farkına neden olabilir.
Doğrusu: Enflasyon düzeltme kazancı, istisna kapsamındadır. Ancak gider fazlası oluşursa indirim konusu yapılamaz.
Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
GİB tarafından yayımlanan rehberler ve örnek uygulamalar dikkate alınmalıdır.
Enflasyon düzeltmesine ilişkin hesaplamalar için güncel katsayılar ve endeks tabloları kullanılmalıdır.
Mali tabloların düzeltmesi sırasında teknik uzmanlık gerektiren durumlarda muhasebe standartlarına uygunluk kontrol edilmelidir.
Beyan öncesi tüm düzeltme kayıtları, mali müşavir veya yeminli mali müşavir denetiminden geçirilmelidir.
Sonuç: Enflasyon Düzeltmesinde Uyum, Ceza Riskini Azaltır
2025 kurumlar vergisi beyan döneminde enflasyon düzeltmesi, hem kazanç tespiti hem de vergi matrahının doğruluğu açısından kritik bir role sahiptir. Yapılan teknik hatalar, yüksek tutarda vergi farkı ve cezalarla sonuçlanabilir.
Bu nedenle, düzeltme işlemleri bilinçli, dikkatli ve mevzuata uygun şekilde yapılmalı, gerektiğinde uzman desteği alınmalıdır. Unutmayın; vergi uyumu, sadece mali avantaj değil, aynı zamanda kurumsal itibardır.
SSS – Sıkça Sorulan Sorular
Enflasyon düzeltmesi her geçici vergi döneminde yapılır mı?
Hayır. Sadece yıl sonu mali tabloları için uygulanır.
Düzeltme sonucu çıkan kazanç vergilendirilir mi?
Hayır. Enflasyon düzeltmesi sonucu ortaya çıkan kazançlar vergi dışıdır.
Hangi hesaplar düzeltmeye tabi değildir?
Kasa, alacaklar, borçlar gibi parasal kalemler düzeltmeye tabi tutulmaz.
