Uluslararası İşlemlerde Transfer Fiyatlandırması 2025’te Nasıl Uygulanıyor?
Transfer Fiyatlandırması Nedir?
Transfer fiyatlandırması; ilişkili kişiler arasında yapılan mal, hizmet, lisans, royalty, kira ve finansman işlemlerinin, bağımsız üçüncü kişilere uygulanan emsal bedele uygun şekilde gerçekleştirilmesini zorunlu kılan bir vergi düzenlemesidir.
Temel amaç: Kârın grup içi şirketler arasında yapay olarak kaydırılmasını ve vergi kaybını önlemektir.
2025 Yılına Ait Güncel Uygulama Notları
1. Emsallere Uygunluk İlkesinin Sıkı Denetimi
İlişkili şirketler arasındaki işlemler, OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberi ve Türkiye’deki Vergi Usul Kanunu çerçevesinde titizlikle inceleniyor.
Özellikle low-tax jurisdiction (düşük vergi ülkeleri) ile yapılan işlemler, daha yüksek denetim altında.
2. Ülke Bazlı Raporlama (CbCR) Zorunluluğu
Konsolide cirosu 750 milyon Euro'yu aşan çok uluslu şirketlerin Ülke Bazlı Rapor (CbCR) sunma zorunluluğu 2025'te de devam ediyor.
Raporlamalar GİB aracılığıyla otomatik olarak diğer ülkelerle paylaşılmakta.
3. Transfer Fiyatlandırması Belgeleri ve Raporlama Takvimi
Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu, kurumlar vergisi beyannamesi ile birlikte hazırlanmalıdır.
Belgeler:
Yıllık rapor (büyük mükellefler için)
Özet rapor (orta ölçekli firmalar için)
Form 4 (ilişkili kişi işlemleri formu)
4. Yeniden Değerleme ve Kur Farkı Etkisi
Döviz bazlı işlemlerde kur farkları ve yeniden değerleme uygulamaları da transfer fiyatlandırması analizine dahil edilmekte.
Kur farkları, emsal fiyata etki ediyorsa açıklanmalı.
5. Karşılaştırılabilirlik Analizleri ve Benchmarking
Vergi idaresi, artık lokal ve bölgesel benchmark raporları ile uluslararası kıyaslamaları talep etmekte.
Sektörel veri tabanları ve bağımsız fiyat analizleri önem kazandı.
Hangi İşlemler Kapsama Giriyor?
Grup içi ürün/hizmet satışları
Royalty ve lisans anlaşmaları
Kredi ve finansman ilişkileri
Know-how ve marka kullanımı
Ortak Ar-Ge projeleri
Dağıtım ve üretim anlaşmaları
Uyum Sağlamak İçin Neler Yapılmalı?
✔ Transfer fiyatlandırması politikasının yazılı hale getirilmesi
✔ İlişkili kişi işlemlerinin doğru sınıflandırılması
✔ Emsal fiyat analizinin düzenli olarak güncellenmesi
✔ Belgelerin saklanması ve denetimlere hazır hale getirilmesi
✔ GİB’e sunulacak formların zamanında ve doğru hazırlanması
Sonuç:
2025 yılı itibarıyla transfer fiyatlandırması, özellikle uluslararası işlemler yapan firmalar için daha detaylı ve sıkı bir denetim sürecine girmiştir. Vergi güvenliği sağlamak, cezai risklerden kaçınmak ve uyum sürecini sağlıklı yönetmek için hem teknik hem stratejik hazırlık şarttır. Bu süreçte mali müşavir ve vergi danışmanlarıyla yakın iş birliği kritik rol oynar.
