Ar-Ge ve Patent Gelirlerinde Kurumlar Vergisi İndirimi ve İstisna Uygulamaları
Ar-Ge Harcamalarında Kurumlar Vergisi İndirimi
5746 sayılı Kanun kapsamında, Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri veya desteklenen Ar-Ge projeleri için yapılan harcamalar üzerinden %100 oranında kurumlar vergisi indirimi uygulanabilir. Bu kapsamda yapılan personel giderleri, makine-teçhizat alımları, dış hizmet alımları gibi giderler teşvik kapsamında değerlendirilir.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli konu, giderlerin belgeye dayalı ve Ar-Ge faaliyetleriyle doğrudan ilgili olmasıdır. Ayrıca bu faaliyetlerin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanmış projeler kapsamında yürütülmesi gerekir.
Patent ve Faydalı Model Gelirlerinde İstisna
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/B maddesi ile getirilen düzenlemeye göre, kurumların kendi bünyelerinde gerçekleştirdikleri Ar-Ge çalışmaları sonucunda ortaya çıkan ve Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilen buluşlardan elde edilen gelirlerin %50’si kurumlar vergisinden istisna edilmektedir. Bu istisna;
Lisans gelirleri
Satış gelirleri
Kira bedelleri
Seri üretime konu olan ürün satışlarından elde edilen kazançlar
için geçerlidir.
Ar-Ge ve patent gelirlerinde kurumlar vergisi indirimi uygulaması sayesinde, fikri mülkiyet haklarının ticarileştirilmesi desteklenmekte ve şirketlerin uzun vadeli stratejik yatırımları teşvik edilmektedir.
Uygulama Şartları ve Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Patent istisnası uygulanırken şu koşulların sağlanması gerekir:
İstisna konusu gelirin, şirketin kendi geliştirdiği buluşlara dayalı olması
Geliştirilen buluşun tescilli patent ya da faydalı model belgesine sahip olması
Elde edilen gelirin, doğrudan bu buluşa bağlı ticari faaliyetlerden kaynaklanması
Ayrıca, gelirlerin istisna konusu yapılabilmesi için ayrıntılı gelir ve gider takibinin yapılması, muhasebe sisteminde ayrı hesaplarda izlenmesi ve beyannamede doğru gösterilmesi gerekir. Aksi takdirde, istisna hakkı kaybedilebilir veya cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalınabilir.
Tasarım Faaliyetlerinde Sağlanan Avantajlar
Sadece Ar-Ge değil, tasarım merkezleri de benzer şekilde teşvik kapsamındadır. Yaratıcı endüstrilerde faaliyet gösteren şirketler için de kurumlar vergisi indirimi, SGK prim desteği ve gelir vergisi stopaj teşviki gibi çeşitli avantajlar sunulmaktadır. Tasarım merkezlerinde çalışan personelin ücretleri için belirli oranlarda stopaj ve SGK indirimi uygulanmaktadır.
Mali Müşavirler İçin Uygulama Tavsiyeleri
Mali müşavirlerin, Ar-Ge ve patent gelirlerinden doğan istisnaları uygularken;
Projelerin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kayıtlarına uygunluğunu
Harcamaların uygun belgelendirmesini
İstisna ve indirim tutarlarının doğru şekilde beyannameye yansıtılmasını
titizlikle kontrol etmeleri gerekmektedir. Bu hem mükellefin vergi avantajından tam olarak faydalanmasını sağlar hem de olası vergi incelemelerinde sorun yaşanmasının önüne geçer.
Sonuç: Yenilik Yapan Şirketler Avantajlı Çıkıyor
Ar-Ge ve patent gelirlerinde kurumlar vergisi indirimi, sadece vergisel bir avantaj sağlamakla kalmaz, aynı zamanda şirketleri sürdürülebilir büyüme, teknolojik gelişim ve uluslararası rekabette bir adım öne çıkarma potansiyeli taşır. Gelişen ekonomilerde Ar-Ge yatırımlarına yönelen şirketler, bu tür teşviklerle hem maliyetlerini optimize edebilir hem de yenilikçi çözümler üretmeye devam edebilir.
