Mali Müşavirler Müşterek ve Müteselsil Sorumlulukta Nerede Duruyor?

Müşterek ve Müteselsil Sorumluluk Nedir?

Müşterek ve müteselsil sorumluluk, birden fazla kişinin, bir borcun tamamından birlikte ve ayrı ayrı sorumlu olması anlamına gelir. Vergi uygulamalarında, özellikle katma değer vergisi ve tevkifatlı işlemler gibi alanlarda sıkça karşımıza çıkar. SMMM’ler açısından ise bu sorumluluk, hizmet verdikleri mükelleflerin defter ve belge düzeninden, beyannamelerin doğruluğundan ve KDV tevkifatı gibi beyanlardan doğan vergisel borçların bir kısmında müteselsil sorumluluk anlamına gelir.

Mali Müşavirler Hangi Durumlarda Sorumlu Olur?

Mali müşavirler, özellikle KDV tevkifatı, stopaj sorumluluğu, bağış ve sponsorluk harcamalarının indirim konusu yapılması, ba-Bs formları gibi işlemlerde, müşterek ve müteselsil sorumlulukla karşı karşıya kalabilir. Eğer mali müşavir, müşterisi adına eksik, yanıltıcı veya usulsüz bir beyanda bulunur ve bu beyan sonucunda vergi ziyaı doğarsa, hem mükellef hem de mali müşavir hakkında sorumluluk doğar. Bu sorumluluk, sadece idari para cezası değil, eksik ödenen verginin tamamından da olabilir.

Sadece Beyanname İmzalamak Yeterli Değil

Mali müşavirlerin en çok yanıldığı konulardan biri de, sadece beyanname imzalamanın sorumluluğu doğurmayacağı düşüncesidir. Oysa ki; beyannameyi düzenlemek ve imzalamak, tüm içeriğinden mali müşavirin de sorumlu olduğu anlamına gelir. Özellikle son yıllarda yapılan vergi incelemelerinde, birçok mali müşavir, defter ve belgelerin doğruluğunu yeterince kontrol etmeden yapılan işlemler nedeniyle müşterek ve müteselsil sorumluluk hükümleri kapsamında ceza ve tahakkuklarla karşı karşıya kalmıştır.

Sık Yapılan Hatalar ve Riskler

Uygulamada; stopajların eksik beyan edilmesi, KDV tevkifat oranlarının yanlış uygulanması, sahte veya yanıltıcı belge düzenlenmesine göz yumulması, fatura düzenlemeden işlem yapılması gibi birçok durum, mali müşavir açısından risk oluşturur. Üstelik bazı durumlarda, müşterinin bilgisi dışında dahi sorumluluk yüklenebilir. Bu nedenle, hizmet verilen mükellefin vergiye tabi tüm işlemleri detaylıca incelenmeli, kayıtlar sürekli kontrol edilmelidir.

Mali Müşavirler Nasıl Korunabilir?

Müşterek ve müteselsil sorumluluğun risklerinden korunmanın en etkili yolu, mesleki yeterliliğin yanı sıra titiz bir belge ve kayıt kontrolü yapmaktır. Sözleşmelerde sorumluluk sınırlarını açıkça belirlemek, düzenli olarak iç kontrol uygulamak, şüpheli işlemleri raporlamak ve mümkünse mesleki sorumluluk sigortası yaptırmak, mali müşavirlerin olası risklere karşı alabileceği başlıca önlemlerdir.

Sonuç

Müşterek ve müteselsil sorumluluk, mali müşavirlerin mesleki hayatında göz ardı edilemeyecek kadar ciddi bir sorumluluktur. Hem mali müşavirlerin hem de müşterilerin bu konuda bilinçli hareket etmesi ve her işlemin mevzuata uygunluğunun sağlanması gerekmektedir. Özellikle yüksek riskli işlemlerde, kayıt, belge ve raporların eksiksiz ve açık olması, ileride doğabilecek sorumlulukların önüne geçebilir.