Enflasyon Düzeltmesinde İhtirazi Beyan Nedir, Ne Zaman Kullanılır?

Enflasyon Düzeltmesinde Hukuki Hak Aracı: İhtirazi Beyan

2025 kurumlar vergisi beyan süreci, 2023 yılı bilanço enflasyon düzeltmeleri nedeniyle önceki yıllara göre çok daha teknik ve karmaşık ilerliyor. Bu karmaşıklık içinde, bazı mükellefler düzeltmeye dair tereddüt yaşadıkları noktalarda ihtirazi beyan yoluna başvuruyor.

İhtirazi Beyan Nedir?

İhtirazi beyan, mükellefin, vergi idaresine sunduğu beyannamedeki bazı unsurlara itirazı olduğunu belirtip, buna rağmen yükümlülüğünü yerine getirdiğini gösteren özel bir beyan türüdür. Amaç, hukuki itiraz hakkını saklı tutarak beyan yapmak ve daha sonra dava açma yolunu açık bırakmaktır.

Enflasyon Düzeltmesinde Neden Gündeme Geldi?

2024'te zorunlu hale gelen enflasyon düzeltmesi uygulamasında, özellikle şu konularda ciddi görüş ayrılıkları yaşanıyor:

Enflasyon farklarının kurum kazancına etkisi
Vergi matrahına dahil edilip edilmeyeceği
Düzeltme kazançlarının istisna kapsamında olup olmadığı
Kayıtlarda gider fazlası oluşması durumunda indirimin mümkün olup olmadığı

Bu gibi belirsizlik içeren durumlarda, mükellefler ihtirazi beyan yoluyla dava açma hakkını koruyabiliyor.

Nasıl ve Ne Zaman Yapılır?

Beyannamenin verilmesi sırasında, GİB sisteminde “ihtirazi kayıtla veriyorum” seçeneği işaretlenmelidir.
Ardından 30 gün içinde vergi mahkemesine dava açılması gerekir.

Dava açılmazsa ihtirazi beyan hükmünü yitirir.

Hangi Durumlarda Tercih Edilmeli?

Aşağıdaki durumlarda ihtirazi beyan düşünülmelidir:

Mevzuatın yoruma açık olduğu haller
GİB uygulaması ile mükellef görüşü çeliştiğinde
GİB'in yayınladığı tebliğler veya kılavuzlarla çelişen içtihatlar varsa
Maddi hata yapıldığını düşünen ancak ceza riski doğurmak istemeyen firmalar için

Sonuç: Risk Yönetiminde İhtirazi Beyan Etkili Bir Araçtır

Vergi mükellefleri, ihtirazi beyan mekanizmasıyla hem idareye karşı yükümlülüklerini yerine getirir hem de hukuki haklarını güvence altına alır. Ancak bu süreç teknik ve süreye bağlıdır; mali müşavir ve avukat danışmanlığıyla yürütülmesi önerilir.