ELÜS Nedir? Elektronik Ürün Senedi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
.jpg)
Günümüzde tarım sektöründe dijitalleşme ve modernizasyon, ürünlerin depolanması ve ticaretinde önemli yenilikler getirmiştir. Bu dönüşümün merkezinde yer alan Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Sistemi, tarım ürünlerinin güvenli bir şekilde saklanmasını ve elektronik ortamda ticaretinin yapılmasını sağlamaktadır. İşte ELÜS sistemi ve bu sisteme dair bilmeniz gereken temel bilgiler:
Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Nedir?
Elektronik Ürün Senedi, lisanslı depolarda depolanan tarım ürünlerini temsil eden elektronik kayıtlardır. Bu sistem, ürünlerin fiziksel olarak taşınmasına gerek kalmadan alım satımını mümkün kılar. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından yönetilen bir platform üzerinden takip edilen bu senetler, tarım ürünlerinin güvenli, hızlı ve şeffaf bir şekilde ticaretine olanak tanır.
ELÜS Sisteminde Yer Alan Önemli Belgeler
ELÜS sisteminde düzenlenen ve Vergi Usul Kanunu’na göre zorunlu hale getirilen iki önemli belge bulunmaktadır:
1. Elektronik Ürün Senedi Alım Satım Belgesi:
• Her ELÜS alım satım işlemi için Elektronik Kayıt Kuruluşu (EKK) tarafından düzenlenir.
• Bu belge, alım satım işlemlerinin detaylarını ve tarafların bilgilerini içerir.
2. Elektronik Ürün Senedi İşlem Sonuç Belgesi:
• ELÜS’lerin borsa işlemleri sırasında, Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) tarafından yetkilendirilen aracı kurumlarca düzenlenir.
• Bu belge, yapılan işlemlerin ve alınan ödemelerin detaylarını gösterir.
ELÜS Sistemi Nasıl Çalışır?
ELÜS sistemindeki süreç şu temel adımlardan oluşur:
1. Ürünlerin Lisanslı Depoya Teslimi:
Üretici, ürünlerini lisanslı depolara teslim eder. Bu ürünlerin türü, miktarı ve kalitesi yetkili laboratuvarlarca belirlenir.
2. Elektronik Ürün Senedinin Oluşturulması:
Lisanslı depo işletmesi, ürünler için EKK üzerinden bir Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) oluşturur. Bu senet, ürünün mülkiyetini temsil eder.
3. ELÜS’lerin Ticaret Borsasına Kaydı:
ELÜS, TÜRİB platformunda işlem görmek üzere kaydedilir ve ticarete açılır.
4. ELÜS’lerin Alım Satımı:
ELÜS’ler, TÜRİB üzerinden ya da doğrudan taraflar arasında alınıp satılabilir.
5. Takas ve Teslim Süreci:
İşlemler tamamlandıktan sonra, ürün fiziksel olarak talep edilirse depodan teslim alınabilir.
ELÜS Sisteminin Avantajları
ELÜS sistemi, hem üreticilere hem de tüccarlara önemli faydalar sağlar:
• Kalite ve Güvence: Ürünler, sınıf ve kalite açısından güvence altındadır.
• Dijital Ticaret: Ürünlerin elektronik ortamda kolayca alınıp satılmasını sağlar.
• Maliyet Avantajı: Fiziksel nakliye ve depolama maliyetlerinden tasarruf sağlar.
• Güvenli Ticaret: Üretici ve tüccar arasında güvenilir bir ticaret ortamı oluşturur.
8 Ocak 2025’te Yürürlüğe Giren Düzenlemeler
8 Ocak 2025 tarihli Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 579) ile ELÜS sistemi için yeni düzenlemeler getirilmiştir:
• Zorunlu Belgeler:
ELÜS Alım Satım Belgesi ve ELÜS İşlem Sonuç Belgesi, Vergi Usul Kanunu’na göre düzenlenmesi zorunlu belgeler kapsamına alınmıştır.
• Elektronik Bildirim Zorunluluğu:
Bu belgeler, BTRANS sistemi üzerinden Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda iletilecektir.
• Belge İçeriği:
Belgelerde işlem tarihi, tarafların bilgileri, ürün türü, miktarı, alım satım bedeli gibi detaylar yer almalıdır.
Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) sistemi, tarım sektöründe dijitalleşmenin en önemli adımlarından biridir. Üreticiler ve tüccarlar için şeffaf, güvenli ve maliyet avantajı sunan bu sistem, aynı zamanda ticaretin hızlanmasını ve ürün kalitesinin korunmasını sağlamaktadır. Yeni düzenlemelerle birlikte ELÜS sistemi, daha da güçlü bir altyapıya kavuşmuştur.
ELÜS hakkında daha fazla bilgi edinmek ve sürecin avantajlarından yararlanmak için TÜRİB ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) platformlarını ziyaret edebilirsiniz.